LIEKETSENG
Liliba li 'nile tsa e-ba teng ka makholo a lilemo, 'me li fetohile ho tloha mehloling e bonolo ea metsi a nooang ho ea mesebetsing ea bonono le mesebetsi e tsoileng matsoho ea ho haha. Ho tloha ho Bagerike ba boholo-holo le Baroma ho ea ho beng ba Renaissance,Liliba tsa majoeli ’nile tsa sebelisetsoa ho khabisa libaka tsa sechaba, ho keteka liketsahalo tsa bohlokoa, esita le ho fana ka boithabiso.
Tšimoloho ea Khale ea Liliba
Papali ea rona ea seliba e qala mehleng ea khale. Tlama mabanta a hao a pholoso a nako e telele ha re khutlela litsong tsa khale tse kang Mesopotamia, Egepeta le Phula ea Indus. Batho bana ba bohlale ba ne ba tseba ntho kapa tse peli ka ho kopanya bonono le ts'ebetso.
Mesopotamia, hoo e ka bang lilemo tse likete tse hlano tse fetileng, baholo-holo ba rona ba ile ba haha liliba tsa khale ka ho fetisisa tse tsejoang. Liliba tsa khale ka ho fetisisa tse tsejoang e ne e le lijana tsa majoe tse bonolo tse neng li bokella metsi ho tsoa lilibeng tsa tlhaho. Hangata liliba tsena li ne li sebelisetsoa metsi a nooang, hape li ne li nkoa e le libaka tse halalelang. Ka mohlala, Greece ea boholo-holo liliba li ne li atisa ho neheloa ho melimo ea metsi, e kang Poseidon le Artemise.
SEDIDI SA SEEGEPETA TEMPELENG YA DENDERA
MOHLOLI: WIKIPEDIA
Joale, a re feteleng pele ho ea Egepeta ea boholo-holo, moo liliba li neng li bapala karolo ea bohlokoa meahong e meholo ea litempele. Baegepeta ba ne ba rapela melimo ea bona ka tlhompho, ’me ba ne ba lumela hore ho fana ka metsi a tsoang lilibeng tsena ho ne ho tla tiisa hore ho na le litlhohonolofatso tse ngata tse tsoang ho melimo.
'Me ha ba bua ka melimo, Bagerike ba boholo-holo ba ile ba nka ea bonadidiba tsa tshimoho ea boemong bo latelang, ho ba nehela ho li-nymphs-sehlopha se thabisang sa meea ea tlhaho. Li-nymphaeum tsena, tse lutseng lirapeng tse tlokomang, li ile tsa fetoha libaka tsa lipokano tsa boithabiso le tsa bonono. Ho feta moo, ba ile ba eketsa maikutlo a monate metseng ea boholo-holo ea Bagerike!
Liliba tsa khale tsa Greece le Roma
Ao, bokhabane ba Greece le Roma! Ha re ntse re tsoela pele leetong la rona la seliba, re kopana le liliba tse makatsang tsa tsoelopele ena ea khale.
Greece ea boholo-holo, liliba e ne e se feela lintho tse tloaelehileng tsa metsi—e ne e le mehlolo ea meralo! Bagerike ba ne ba lumela hore liliba tsa tlhaho lia halalela, kahoo ba ne ba qapa lintho tse rarahanengliliba tsa majoeho hlompha mehloli ena e mohlolo. Ak'u nahane u noa ho tsoa selibeng sa majoe ha u ntse u nahana ka liphiri tsa bophelo. Botebo, ho joalo?
Joale, ha re lebiseng tlhokomelo ea rona 'Musong oa Roma, moo matla a boenjiniere a Baroma a neng a se na meeli. Ba ile ba haha likotopo tse bolelele ba lik'hilomithara tse ngata, tse tlisang metsi sebakeng se seng le se seng sa sebaka sa bona se seholo. Empa ema, ho na le tse ling hape! Baroma ba ne ba rata ho iponahatsa ka matla a bona, ’me ke tsela efe e molemo ea ho e etsa ho feta ka liliba tsa sechaba tse rothang mehlahare?
TSOHO TSOHO EA MOTHO OA LEKHOTLA LA ROMAN HO POMPEII (1ST CENTURY AD)
MOHLOLI: WIKIPEDIA
The pièce de resistance? Seliba se setle sa Trevi se Roma. Botle bona ba baroque bo tla u siea u sa khone ho bua ka bokhabane ba bona le bokhabane ba lipapali. Tlaleho e bolela hore haeba u lahlela chelete ea tšepe selibeng, u tiisetsoa hore ka letsatsi le leng u tla khutlela Roma. Eo ke tsela e 'ngoe ea ho boloka tekete ea ho khutlela motseng ona o sa feleng!
Mehleng e Bohareng, liliba li ile tsa khaotsa ho sebelisoa likarolong tse ngata tsa lefatše. Sena se ne se bakoa ke ho putlama ha ’Muso oa Roma, o neng o hahile liliba tse ngata tsa pele le tse majabajaba lefatšeng. Leha ho le joalo, liliba li ile tsa lula li le teng libakeng tse ling, tse kang linaheng tsa Boislamo, moo li ileng tsa sebelisetsoa ho etsa lirapa tse ntle le tse khutsitseng.
Liliba tsa Medieval le Islamic
Ho lokile, ke nako ea ho ea pele ho nako ea mehleng ea khale, moo li-knights le baroetsana ba lokileng ba neng ba solla naheng, 'me liliba li nka likarolo tse ncha.
Europe ea boholo-holo, matlo a baitlami le matlo a borena a ne a amohela khutso ea liliba tsa majoe. Ak'u nahane ka sena: serapa se khutsitseng se ka tlas'a marulelo se khabisitsoeng kasediba se setle sa lejwe, moo baitlami ba neng ba tla fumana phomolo mesebetsing ea bona ea moea. Bua ka sebaka se khutsitseng sa oasis!
LAVABO AT LE THORONET ABBEY, PROVENCE, (12th Century)
MOHLOLI: WIKIPEDIA
Ho sa le joalo, linaheng tse sa tloaelehang tsa Bochabela bo Hare, liliba tsa Mamosleme li ne li khabisitse matlo a borena le mabala, li phatsima ka tsela e rarahaneng le e ntle. Ho ne ho lumeloa hore ho kopana ho makatsang ha metsi le leseli ho tšoantšetsa bohloeki le bophelo. Kahoo, nakong e tlang ha u hlolloa ke seliba se hlollang sa Mamosleme, hopola hore hase feela ka bokhabane—ke letšoao la bomoea bo tebileng.
Renaissance le Liliba tsa Baroque: Tsosoloso ea Art ea Metsi
Renaissance e ne e le nako ea tsoalo e kholo ea setso le bonono Europe. Nako ena e ile ea boela ea bona tsosoloso ea liliba, tse ileng tsa fetoha mesebetsi ea bonono ka botsona.
SELIBENG SA BAKU, AZERBAIJAN
MOHLOLI: WIKIPEDIA
Italy, pelo ea Renaissance, ba bang ba 'neteliliba tsa majoe tse ikhethangli entsoe. Hangata liliba tsena li ne li khabisitsoe ka litšoantšo tse betliloeng tse rarahaneng le metsi a phophomang a tsoang lilibeng tsa tsona tsa majoe.
E 'ngoe ea liliba tse tsebahalang haholo tsa Renaissance ke Fontana di Trevi e Roma. Seliba sena ke mosebetsi o tsoileng matsoho oa meaho ea Baroque le litšoantšo tse betliloeng. E khabisitsoe ka liemahale tsa melimo, melimotsana le libōpuoa tsa leoatle.
Seliba se seng se tummeng sa Renaissance ke Manneken Pis e Brussels. Seliba sena ke seemahale se senyenyane, sa boronse sa moshanyana ea hlobotseng ea rotang ka har'a sekoti sa seliba. Ke e 'ngoe ea libaka tse khahlang haholo tsa bahahlauli Brussels.
MOKOTA WA PHOTO: STEVEN TIJPEL
Nako ea Baroque e ile ea bona tsoelo-pele e eketsehileng ea seliba sa Renaissance. Liliba tsa Baroque hangata li ne li le kholo ebile li le majabajaba ho feta liliba tsa Renaissance. E ne e boetse e le libaka tsa litšoantšiso, tse nang le liliba tse neng li phalla ka litsela tse sa tšoaneng.
E 'ngoe ea liliba tse tummeng ka ho fetisisa tsa Baroque ke Seliba sa Neptune se Bologna. Seliba sena ke aseliba se seholo sa 'mabolese bontšang molimo Neptune a palame koloi e huloang ke lipere tsa leoatle.
Seliba se seng se tummeng sa Baroque ke Fountain of Four Rivers e Roma. Seliba sena ke seliba se seholo sa ’mabole se bontšang linōka tse ’nè: Danube, Nile, Ganges le Rio de la Plata.
Kajeno, u ntse u ka fumana liliba tse ngata tsa Renaissance le Baroque lefatšeng ka bophara. Liliba tsena ke bopaki ba bokhoni ba bonono le boenjiniere ba batho ba li entseng. Hape ke khopotso ea bohlokoa ba metsi moetlong oa batho.
Liliba Asia: Moo Serenity e Kopanang le Bokhabane
Asia e na le histori e telele le e ruileng ea liliba. Liliba tsena li fumaneha ka mekhoa e fapaneng, ho tloha ho tse bonolo ho isa ho tse rarahaneng.
India, liliba hangata li fumanoa lirapeng tsa borena le matlong a maholo a borena. Tsenadidiba tsa tshimohangata li entsoe ka ’mabole ’me li khabisitsoe ka litšoantšo tse betliloeng tsa majoe tse rarahaneng. Li etselitsoe ho etsa hore ho be le kutloano le khotso.
Chaena, liliba li atisa ho fumanoa lirapeng tsa khale. Hangata liliba tsena li entsoe ka majoe 'me li etselitsoe ho kopana ka mokhoa o sa tsitsang le tlhaho. Li etselitsoe ho theha maikutlo a ho leka-lekana le Zen.
Japane, liliba hangata li entsoe ka bamboo. Liliba tsena li tsejoa e le "shishi-odoshi" kapa "li-scarers tsa likhama." Li etselitsoe ho etsa molumo oa morethetho o tšosang likhama.
Kajeno, u ka fumana liliba ka mefuta e fapaneng ea litaele ho tsoa hohle Asia. Liliba tsena ke khopotso ea bohlokoa ba metsi moetlong oa Asiae.
SHISHI ODOSHI TŠErenteng ea ZEN
Liliba Mehleng ea Kajeno: Metsi, Bonono le Boqapi
Mehla ea sejoale-joale e bone leqhubu le lecha la boqapi boqapi ba liliba. Hangata liliba tsena li entsoe ka thepa e ncha 'me li kenyelletsa theknoloji e ncha.
E 'ngoe ea tse ncha ka ho fetisisaliliba tsa kajenoke Liliba tsa Bellagio tse Las Vegas. Liliba tsena ke pontšo ea metsi e kopantsoeng e nang le 'mino, mabone le lifofane tsa metsi.
E 'ngoe e nchasediba sa kajenoke Cloud Gate e Chicago. Seliba sena ke seemahale se seholo sa tšepe e sa hloekang se tšoanang le linaoa tsa tonanahali. Ke sebaka se tummeng sa bahahlauli le letšoao la Chicago.
Kajeno, liliba li sebelisoa maemong a sa tšoaneng, ho tloha libakeng tsa sechaba ho ea malapeng a batho. Ke khopotso ea botle le bohlokoa ba metsi.
Liliba tse Iconic: Majoe a Metsi a Lefatše
Ha re ntse re atamela sehlohlolo sa leeto la rona la seliba, re ke ke ra fetoa ke ho bona liliba tse ling tsa bohlokoa ho tsoa lefats'eng lohle. Majoe ana a metsi a siile maikutlo a sa feleng ho batho, ho feta nako le sebaka.
Ipone u le Serapeng se hlollang sa Versailles Fora, u eme ka pel'a Seliba se setle sa Neptune. E khabisitsoe ka libōpuoa tsa tšōmong tsa leoatle le metsi a phoroselang, ena e ntlehaliseliba se kantlee fana ka mohlala oa bokhabane ba borena ba Fora. Ke pono e hlollang e tla etsa hore u ikutloe eka u kene pale ea tšōmo.
SELIBA SA LEKHOTLA LA LITAU HO ALHAMBRA (LEkholong la bo14 la lilemo)
MOHLOLI: WIKIPEDIA
Joale, a re eteleng Alhambra e makatsang Spain, moo Lekhotla la Litau le bonts'ang ka mokhoa o makatsang.beisine ea seliba sa majoe. Ka meralo ea eona e rarahaneng ea sebōpeho-puo sa Maislamo, seliba sena sa lebala se bontša kutloano pakeng tsa tlhaho le bonono, se siea baeti ba hloletsoe ke botle ba sona bo sa feleng.
Ha re ntse re haola le leoatle ho ea United States, re kopana le Seliba sa Bethesda Terrace se Central Park, New York City. Mosebetsi ona o entsoeng ka bokhabane o mekato e 'meli, o entsoeng ka litšoantšo tse betliloeng ka tsela e tsotehang 'me o pota-potiloe ke botala bo tlokomang ba serapa sena, o sebeletsa e le sebaka se ratoang sa liboka le letšoao la sechaba.
Liliba tsena tsa litšoantšo li sebetsa e le bopaki ba bohlale ba motho, ponahatso ea bonono, le ho hlompha botle ba metsi. Khoheli ea bona e ntse e tsoela pele ho khothatsa baetsi ba litsebi, litsebi tsa meralo le ba chesehelang liliba lefatšeng ka bophara.
Seabe sa Liliba Kajeno: Ho Amohela Bokhabane le Moshoelella
Lekholong la bo21 la lilemo, liliba li nkile likarolo tse ncha, tse kenyelletsang bokhabane le botsitso. Ha se lintho tse khabisitsoeng feela; ke lipolelo tsa bonono, tlhokomelo ea tikoloho, le ntlafatso ea litoropo.
Litsing tsa litoropo tse phetheselang, tsa mehleng enadidiba tse kantlee se e le lintlha tsa bohlokoa, tse kopanyang batho ho khahloa ke botle ba bona le ho ithabisa ka linako tse khutsitseng har'a pherekano ea litoropo. Li-oases tsena tsa litoropong li na le liliba tse ikhethang tsa majoe, tse khabisitsoeng ka lisebelisoa tsa morao-rao tse kang tšepe e sa hloekang kapa khalase e boreleli, ho kopanya moetlo le mekhoa e mecha.
FONTANA DELLA BARCACCIA, (1627)
Ho sa le joalo, liliba tse ka tlung li kene ka tlung, liofising, esita le litsing tsa bophelo bo botle. Anseliba se ka tlunge ka etsa hore ho be le moea o thobang, ho u thusa ho phomola ka mor'a letsatsi le lelelele le ho fana ka phomolo khatellong ea bophelo. Ka meralo le lisebelisoa tse fapaneng, ho tloha lilibeng tsa 'mabole ho ea lilibeng tsa majoe a chic, u ka fumana seliba se setle sa kahare ho tlatselletsa sebaka le setaele sa hau.
Ha re ntse re hahamalla ho ba le polanete e tala, baqapi ba liliba ba kenyelelitse mekhoa e metle ea tikoloho. Ho kotuloa ha metsi a pula, lipompo tse sebelisang matla a letsatsi, le mekhoa e sebetsang hantle ea ho potoloha metsi hape e fetohile likarolo tsa bohlokoa tsa liliba tsa morao-rao. Mekhoa ena ea moshoelella ha e baballe metsi feela empa e boetse e bontša boitlamo ba rona ba ho sireletsa tikoloho bakeng sa meloko e tlang
Lipotso Tse Botsoang Hangata
- KE SELIBA sefe sa khale ka ho fetisisa se TSEBAHANG NASENG?
Seliba sa khale ka ho fetisisa se tsebahalang nalaneng ho lumeloa hore ke Seliba sa Qasr Al-Azraq naheng ea Jordane, se qalileng ka 3,000 BCE. E bontša bohlale ba lichaba tsa boholo-holo tsa ho sebelisa metsi bakeng sa merero e sebetsang le ea tšoantšetso.
- KE LISEBETSI TSEFE KA TLOAELE E NE E SEBELISA HO AHA LITABA, HONA LITHO TSA SEjoale-joale LI SUSUMETSOE MORORO OA ONA JOANG?
Lisebelisoa tsa khale tsa liliba li ne li akarelletsa majoe, 'mabole le boronse. Kajeno, lisebelisoa tsa sejoale-joale tse kang tšepe e sa hloekang le likhalase li atolositse menyetla ea meralo, e lumellang hore ho be le popo e ncha le e makatsang ea liliba.
- KE LITABA TSE LING TSA LITŠOANTŠISO TSE TSOANG HO TSOA LEFATŠENG TSA LEFATŠE KE LIFE?
Seliba sa Trevi se Roma, Seliba sa Neptune se Versailles le Lekhotla la Litau le Alhambra ke liliba tse ling tsa litšoantšo tse ’nileng tsa ema ka nako e telele, tse hapang baeti ka botle ba bona bo sa feleng.
MOKOTA WA PHOTO: JAMES LEE
- KE KA FUMANA KAE MELIBI EA MATŠEPA E THEkisoang KAPA METHO EA MABELE E PEPITSANG MERARO EA NAHANANE?
Haeba u batlaliliba tsa majoe tse rekisoangkapa litšoantšo tsa liliba tsa 'mabole tsa histori, ha li shebe hole ho feta Marbleism. Li tsebahala ka bokhabane ba tsona bo botle 'me li ka etsa likopi tse tšepahalang tsa liliba tse ikhethang ho khabisa sebaka sa hau.
- NA HO NA LE BATHO BA TUMELO KAPA DIKAMPIRI KAPA DIKAMPIRI TSA HO HLOLA MEQERO E IKHETHEHILENG YA DITABA?
Setsebi sa mesebetsi ea matsohoke moetsi ea hlomphuoang oa seliba ea sebetsanang le meralo e ikhethang ea liliba. Ka litsebi tsa mesebetsi ea matsoho le tjantjello ea bonono, li ka etsa hore likopi tsa liliba tsa nalane li phele. Ikopanye le Artisan ho qala projeke ea hau ea seliba hammoho le ho eketsa botle ba sebaka sa hau.
(3 Layer Marble Fountain With Statues of Horse)
TS'ELISO
Ha re lumelisa boithuto ba rona ba seliba, re tlameha ho amohela sebapali se ikhethileng indastering ea mehloli—Asetsebi. Ka tjantjello ea bona ea ho hlahisa bonono le boqapi ba litsebi, Artisan o hlahella e le moetsi ea hlomphuoang oa seliba ea khonang ho etsa liliba tse ntle tsa majoe,liliba tsa 'mabole, le likotlolo tsa liliba tsa majoe.
Ha u ntse u hahlaula maqepheng a nalane, 'me u khahloa ke botle bo hlollang ba liliba, u tla thabela ho tseba seo.Setsebi sa mesebetsi ea matsohoe ipabola ka ho etsa likopi tse tšepahalang tsa matlotlo ana a nalane. Ebang ke seliba sa majoe se bululetsoeng ke Renaissance kapa seliba se setle sa 'mabole sa Baroque, litsebi tse hloahloa tsa Artisan li ka khona ho bopa leha e le efe ea liliba tsena ka kopo, tsa eketsa bokhabane bo sa feleng sebakeng leha e le sefe.
(The Lion Statues Stone Fountain)
Kahoo, haeba u ntse u tsoma hoseliba sa serapa se rekisoangkapa seliba se ka hare ho theha serene oasis, u se ke ua sheba hole le ho fetaAsetsebi . Ka boinehelo ba bona ho botle le botsitso, liliba tsa bona li fana ka mohlala oa ho kopana ha bonono le boqapi, ho tlisa boselamose ba metsi a phallang bophelong ba hau.
Lefatšeng le sa khaotseng ho fetoha, liliba li lula li le matšoao a tiileng a mohau le boqapi. Kahoo, amohela boselamose ba limakatso tsena tsa metsi 'me u li lumelle hore li ruise tikoloho ea hau, moea oa hau le moea oa hau. Ho tsoma ha seliba ho thabisang, ’me e se eka botle ba metsi bo ka tsoela pele ho hapa lipelo tsa meloko e tlang!
Nako ea poso: Sep-26-2023