Selelekela
Litšoantšo tse betliloeng tsa boronse li 'nile tsa hlomphuoa ka nako e telele ka bokhoni ba tsona ba ho fetisa matšoao a tebileng likarolong tse sa tšoaneng tsa polelo ea batho. Ho tloha libakeng tsa bolumeli le litšōmo ho ea ka mokhoa o tsotehang oa setso sa setso, liemahale tse kholo tsa boronse li phethile karolo ea bohlokoa ho kenyelletsa melaetsa e tebileng le ho emela moelelo oa litumelo tsa rona, lipale le boitsebiso.
Sengoliloeng sena, re qala tlhahlobo e khahlang, re ntse re shebana le lefats'e le khahlang la litšoantšetso tse betliloeng tsa boronse, ha re ntse re totobatsa bohlokoa baliemahale tse kholo tsa boronselitabeng tsa bolumeli, litšōmo le setso. Hape re tla ama boteng baliemahale tsa boronse tse rekisoang, e bontšang kamoo lintho tsena tse entsoeng ka bokhabane li ka fumanang sebaka sa bohlokoa kateng maemong a kajeno.
Bolumeli: Ho Feta Boteng ba Bomolimo le Boinehelo
Litšoantšo tse betliloeng tsa boronse ke khale li sebeletsa e le litšoantšetso tse bonahalang tsa bomolimo ’me li ’nile tsa phetha karolo ea bohlokoa litloaelong tsa bolumeli lefatšeng ka bophara. Lichabeng tsa boholo-holo tse kang Mesopotamia, Egepeta le Greece, litšoantšo tse betliloeng tsa boronse tsa melimo le melimotsana li ne li etsoa ho bonahatsa litšobotsi tsa bomolimo tse neng li rapeloa ke ba tšepahalang.
Sebōpeho se seng le se seng se betliloeng ka hloko, se tletseng litšoantšo, se lumella barapeli ho theha kamano le Molimo, ho etsa lithapelo le ho batla litlhohonolofatso. Boemo, ponahatso, le mekhabiso ea litšoantšo tsena tse betliloeng li ne li fetisa melaetsa le litšoaneleho tse khethehileng tsa moea, li matlafatsa phihlelo ea bolumeli le ho hōlisa kutloisiso e tebileng ea boteng ba bomolimo.
Liemahale tse kholo tsa boronseli na le bohlokoa bo boholo maemong a bolumeli, li sebetsa joalo ka liemeli tse tšoarehang tsa bomolimo. Liemahale tsena ha li tšoantše boteng ba Molimo feela empa hape li fa ba inehetseng sebopeho sa nama seo ka sona ba ka hlalosang boinehelo ba bona le ho batla khokahano ea moea.
(The Great Buddha oa Kamakura)
Ho theosa le histori, malumeli a kang Bobuddha le Bohindu a ’nile a sebelisa litšoantšo tse betliloeng tsa boronse ho tšoantšetsa melimo le litšoantšo tsa bolumeli. Litloaelong tsa Mabuddha, liemahale tsa boronse tsa Buddha li bonts'a li-mudras tse rarahaneng (boitšisinyo ba letsoho) le mantsoe a khutsitseng, a tšoantšetsang leseli, kutloelo-bohloko le ho feta. Bohindu le bona bo sebelisitse litšoantšo tse betliloeng tsa boronse ho bontša sehlopha sa melimo le melimotsana, se seng le se seng se emela likarolo tse itseng tsa bomolimo ’me se kopanyelletsa melao-motheo eo ba e tšehetsang.
Ka mohlala, Bokresteng.liemahale tse kholo tsa boronseea Kreste, Moroetsana Maria, le bahalaleli ba khabisa likereke le likereke tse kholo lefatšeng ka bophara. Liemahale tsena, tse entsoeng ka lintlha tse rarahaneng le likarolo tsa tšoantšetso, li sebetsa e le lintlha tsa bohlokoa tsa thapelo, ho thuisa le ho thuisa moeeng. Boholo le boholo ba liemahale tsena li etsa hore batho ba be le tšabo e nang le tlhompho le tlhompho, li memela barapeli ho tebisa tumelo ea bona le ho ba le kamano e tebileng le Molimo.
Litšōmo: Ho Phefumoloha Bophelo Linong Tsa Boholo-holo
Litšōmo, tse nang le lipale tse ngata tsa melimo, bahale le libōpuoa tsa tšōmong, li bonahala ka litšoantšo tse betliloeng tsa boronse tse etsang hore lipale tsena li se ke tsa shoa. Tsoelo-pele ea boholo-holo e kang ea Bagerike le Baroma e ile ea etsa litšoantšo tse betliloeng tsa boronse ho tšoantšetsa batho ba tšōmong, tse phefumolohang lipale tsa bophelo. Seemahale se tummeng sa boronse sa Zeus oa Olympia le setšoantšo sa Artemision Bronze, seo ho lumeloang hore ke Poseidon, ke mohlala oa bokhoni ba lichaba tsena ho hapa motheo oa sehlopha sa bona sa litšōmo. Setšoantšo se seng le se seng se betliloeng se na le moelelo oa tšoantšetso oa molimo kapa mohale oo se se hlalosang, se nolofalletsang bashebelli ho hokahana le liketso tsa bahale, lithuto tsa boitšoaro, le ntoa ea ka ho sa feleng pakeng tsa botle le bobe bo fumanoang ka har’a litšōmo tsena.
(Sefika sa boronse sa Zeus)
Ho tloha litšōmong tsa Norse le Macelt ho ea litšōmong tsa Maafrika le Matsoalloa a Amerika, litšoantšo tse betliloeng tsa boronse li ’nile tsa sebeletsa e le likotopo tsa ho boloka le ho fetisa lipale tsa tšōmo. Litšoantšo tsena tse betliloeng ha li hape maikutlo feela empa li boetse li fana ka mehlala ea setso, tse hopotsang lichaba ka lefa la baholo-holo ba tsona le litekanyetso tse nkiloeng litšōmong tsa bona. Litšoantšo tse betliloeng tsa boronse litšōmong li akaretsa litšoantšetso, tse bontšang lipale tsa pōpo, potoloho ea bophelo le lefu, le tabatabelo ea ka ho sa feleng ea ho leka-lekana le kutloano.
Liemahale tse kholo tsa boronsetsoela pele ho phetha karolo ea ho boloka le ho fetisa lipale tsa litšōmo. E sebetsa e le mekhoa ea mekhoa ea setso, e hopotsang sechaba ka lefa la baholo-holo ba bona le litekanyetso tse kenyelletsoeng litloaelong tsa bona. Ka mohlala, litšoantšo tse betliloeng tsa boronse tsa melimo le melimotsana litšōmong tsa Mahindu li emela litšobotsi tse sa tšoaneng tsa bomolimo, se seng le se seng se na le litšobotsi tsa sona tsa tšoantšetso le lipale. Liemahale tsena, tse atisang ho fumanoa litempeleng le libakeng tse halalelang, li khothalletsa maikutlo a boitsebahatso ba setso le kamano ea moea.
Setso: Ho Bonahatsa Boitsebahatso le Maemo a Setjhaba
Liemahale tse kholo tsa boronseli hokahane haholo le lefa la setso, tse kenyeletsang litekanyetso, meetlo, le boitsebiso bo kopanetsoeng ba batho. Li sebetsa e le matšoao a matla a tlisang batho ba nalane, litšoantšo tsa setso le bahale ba naha bophelong, ho boloka mohopolo o kopaneng oa sechaba.
Litšoantšo tse betliloeng tsa boronse, tse kang Statue of Liberty United States kapa seemahale sa David se Florence, li fetohile litšoantšo tsa boitsebahatso ba setso. Liemahale tsena ha li kenyelle feela maikutlo le litloaelo tsa lichaba tse fapaneng empa hape li sebetsa e le matšoao a tokoloho, botho, le bokhabane ba bonono.
(The Bronze Bells of Shilla)
Ho feta moo, liemahale tsa bronze li fana ka pono ea litso tsa libaka le tsa matsoalloa. Ka mohlala, litšoantšo tse betliloeng tsa merabe ea Afrika li hlalosa bomoea, meetlo le mekhoa ea sechaba ea lichaba tseo li tsoang ho tsona. Tsenaliemahale tse kholo tsa boronsehangata li bontša litšoantšo tsa baholo-holo, tse tšoantšetsang tsoalo, tšireletso le bonngoe ba sechaba. Ka mokhoa o ts'oanang, litšoantšo tse betliloeng tsa boronse tsa Asia, joalo ka Sesole sa Terracotta naheng ea China kapa Libello tsa Bronze tsa Shilla naheng ea Korea, li emela katleho ea setso, matla a lipolotiki le khokahano ea sechaba.
Abstract Monuments
Ntle le ho emela litšoantšo tsa bolumeli le tsa litšōmo, litšoantšo tse betliloeng tsa boronse le tsona li ’nile tsa sebelisoa ho etsa liemahale tse sa bonahaleng. Hangata litšoantšo tsena li sebelisoa ho emela mehopolo kapa likhopolo, ho e-na le ho emela batho kapa liketsahalo tse itseng. Mohlala, Thinker ea Auguste Rodin ke setšoantšo sa boronse se emelang ketso ea ho nahana. Hangata setšoantšo se betliloeng se hlalosoa e le letšoao la ho nahanisisa, ho itlhahloba le ho qapa.
(Sefika se sa bonahaleng sa boronse sa banyalani ba hakaneng)
Lipotso tse botsoang khafetsa
-
TŠOANTŠISO KE ENG HO SEFELO SA BOROPE?
Symbolism setšoantšong sa boronse e bua ka tšebeliso ea likarolo tsa tšoantšetso, li-motifs le litšoantšiso ha ho etsoa litšoantšo tsa boronse. E akarelletsa ho kenya setšoantšo se betliloeng moelelo o tebileng haholoanyane le ho fetisa melaetsa e fetang sebōpeho sa sona sa sebele. Letšoao le ka bontšoa ka likarolo tse fapaneng tsa setšoantšo, joalo ka ponahalo, boitšisinyo, ponahalo ea sefahleho, liaparo, lisebelisoa, le khetho ea sehlooho. Likarolo tsena tsa tšoantšetso li entsoe ka hloko ke moetsi oa litšoantšo ho tsosa maikutlo, ho buisana ka lipale, le ho fetisa maikutlo a setso, bolumeli kapa litšōmo. Symbolism setšoantšong sa boronse e eketsa likarolo tsa bohlokoa, e memela bashebelli ho kopanela le mosebetsi oa bonono boemong bo tebileng le ho hlahloba litlhaloso tsa eona tse patehileng.
-
NA TŠOANTŠO EA LITŠOANTŠISO TSA BORONSE E KA FAPANELA LITSO LE LIKETSO TSE FAPANENG?
E, litšoantšetso litšoantšong tse betliloeng tsa boronse li ka fapana ho ea ka litso le linako. Litumelo tsa setso, maemo a nalane, le litumellano tsa bonono li theha meelelo e abetsoeng matšoao. Ka mohlala, litšoantšo tsa boholo-holo tsa boronse tsa Egepeta li tšoantšetsa matla le bobusi ba bomolimo, ha litšoantšo tsa boholo-holo tsa Bagerike li na le maikutlo a kang a bahale. Letšoao le boetse le fetoha ka har'a setso ha nako e ntse e ea, le bonahatsa liphetoho tsa litumelo le mekhoa ea bonono. Liphetoho tsena li etsa hore setšoantšo se seng le se seng sa boronse se be le setšoantšo se ikhethileng sa setso le nalane ea sona.
-
LITŠOANTŠISO LI KAKARETSA TŠOANTŠO JOANG HO LITŠOANTŠISO TSA BONA TSA BOROPE?
Baetsi ba litšoantšo ba kenyelletsa litšoantšetso litšoantšong tsa bona tsa boronse ka ho khetha ka boomo linthong tse fapaneng tsa bonono. Ba khetha ka hloko mekhoa ea tšoantšetso, boemo, boitšisinyo le litšobotsi tse fetisang moelelo o itseng. Letšoao le ka bontšoa ka khetho ea taba, joalo ka ho bontša litšoantšo tsa litšōmo kapa melimo ea bolumeli. Baetsi ba litšoantšo ba boetse ba sebelisa lintho tsa tšoantšetso, liaparo kapa lisebelisoa ho ntlafatsa molaetsa o reriloeng. Ho phaella moo, tšebeliso ea ponahalo e khethehileng ea sefahleho, puo ea 'mele le sebōpeho sa eona li ka fetisa moelelo oa tšoantšetso. Ka liqeto tsena tse entsoeng ka boomo tsa bonono, baetsi ba litšoantšo ba tšela liemahale tsa bona tsa boronse ka likarolo tsa tšoantšetso, e leng ho matlafatsang phihlelo ea moshebelli le ho tebisa moelelo oa setšoantšo.
-
KE KA REKA KAE LITŠOANTŠISO TSA BOROE TSE TŠOANTŠANG?
Litšoantšo tse betliloeng tsa boronse tsa tšoantšetso li ka rekoa mehloling e fapaneng. Hangata li-galleries le limusiamo li na le khetho e fumanehanglitšoantšo tse betliloeng tsa boronse tse rekisoang. Li-platform tsa Marang-rang tse sebetsanang le thekiso ea bonono, joalo ka limmaraka tsa bonono, liwebsaete tsa litsebi, le liwebosaete tsa fantisi, le tsona li fana ka mefuta e mengata e fapaneng ea liemahale tsa bronze bakeng sa ho rekoa. Ho feta moo, ho ikopanya le baetsi ba litšoantšo ka bomong kapa li-studio tsa litšoantšo tsa bronze joalo kaSetsebi sa mesebetsi ea matsohoka ho toba e ka fana ka menyetla ea ho fumana litšoantšo tse betliloeng tsa boronse.Setsebi sa mesebetsi ea matsohoho fihlela joale e na le botumo bo botle ka ho fetisisa har'a mesebetsi eohle ea liemahale tsa boronse 'me e u fa baetsi ba litšoantšo ba bronze ba nang le phihlelo tšebeletsong ea hau ho u fa tataiso e molemo ka ho fetisisa ka lihlahisoa tsa hau tsa boronse.
Qetello: Ho Amohela Matla a Letšoao ho Sets'oants'o sa Boronse
Liemahale tse kholo tsa boronsetšoara khoheli e sa feleng, e bapala karolo ea bohlokoa bolumeling, litšōmong le setso. Li feta nako, li boloka moelelo oa litumelo tsa rona, lipale, le lefa le kopaneng. Ka matla a bona a tšoantšetso, litšoantšo tsena tse betliloeng li re kopanya le Molimo, li phefumoloha litšōmong tsa boholo-holo, 'me li bonahatsa boitsebahatso ba rona ba setso. Ebang liemahale tse khōlō tsa boronse ke lintho tsa borapeli, litšoantšo tsa bonono, kapa litšoantšo tsa setso, li tsoela pele ho susumetsa le ho tsosa maikutlo a tebileng.
Ka ho amohela matla a tšoantšetso setšoantšong sa boronse, re keteka phihlelo ea rona e arolelanoang ea botho le ho fumana kutloisiso e tebileng ea phello e tebileng eo libōpuoa tsena tsa bonono li nang le eona bophelong ba rona. Ho amohela liemahale tsa Bronze joalo ka liemahale tsa bonono ho lebisa takatsong ea ho fumanaLitšoantšo tsa Bronze li rekisoabakeng sa phano ya setjhaba, kapa ya motho ka mong.
Setsebi sa mesebetsi ea matsohoe fana ka litšoantšo tse betliloeng ka ho fetesisa tsa boronse tse fumanehang ka nako e nepahetseng le tsa boleng bo holimo, Ikopanye le bona bakeng sa litlhahiso mabapi le merero ea hau ea boronse.
Nako ea poso: Oct-12-2023